Jak tworzą się rozstępy?
Mimo iż rozstępy są bardzo powszechne u wielu osób, to wciąż nie do końca znane są przyczyny ich powstawania. Często wymienia się tutaj kwestie hormonalne, genetyczne, a także zdolności rozciągania skóry związane z pracą komórek produkujących kolagen i elastynę – fibroblastów.
– Rozstępy to wrzecionowate zmiany skórne powstające na skutek mechanicznego uszkodzenia włókien elastycznych skóry. Proces ich powstawania obejmuje kilka faz. Faza I, czyli zapalna, objawia się czerwonymi zmianami na skórze, po tym następuje faza II - zanikowa, kiedy rozstępy zmieniają kolor na bledszy od otaczającej, nieuszkodzonej skóry. W obrębie rozstępów nie występują gruczoły łojowe, potowe ani mieszki włosowe, a naskórek jest nadmiernie spłaszczony. Rozstępy są zmianami skórnymi występującymi powszechnie zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, w różnym wieku. W większości przypadków pojawiają się w okresie dojrzewania, ciąży, przy szybkich wahaniach wagi, u osób chorych na zespół Cushinga, a także przyjmujących kortykosteroidy.
Rozstępy u nastolatków – co robić, kiedy się pojawią?
Problem powstawania rozstępów często dotyka nawet nastolatków. W przypadku rozstępów, które są w fazie zapalnej i dopiero zostały zauważone, warto jest działać jak najszybciej. Im wcześniej zaczniemy wykonywać zabiegi, tym większe prawdopodobieństwo, że uda się osiągnąć pożądane efekty.
– Z tego względu, kiedy nastolatek zgłasza rodzicom taki problem, powinni oni niezwłocznie skonsultować się ze specjalistą w celu ustalenia planu zabiegowego. Rozstępy mogą być źródłem kompleksów, szczególnie w wieku nastoletnim, kiedy młody człowiek doświadcza wielu zmian, nie tylko w swoim ciele, ale także w psychice. Dlatego, warto jest edukować, że istnieją metody redukcji rozstępów, aby uniknąć pogorszenia nastroju dziecka, albo dużo poważniejszych konsekwencji, w przypadku których może być konieczna interwencja psychologa bądź psychiatry. Ponadto młody człowiek może mieć w przyszłości pretensje do rodziców, że nie zadbali o ten aspekt w dzieciństwie, zarówno w temacie profilaktyki, jak i redukcji rozstępów. Rola rodzica jest niezmiernie ważna w tej kwestii, gdyż on zazwyczaj jako pierwszy zauważa zmiany zachodzące na ciele dziecka, ale także powinien uświadomić je i przygotować, że takie zmiany mogą zajść, co pomogłoby zaoszczędzić mu niepotrzebnego stresu.
Czy można pozbyć się utrwalonych rozstępów?
Rozstępy to rodzaj blizny na ciele, dlatego ciężko mówić o całkowitym ich usunięciu. Natomiast istnieje szereg metod skutecznie zmniejszających ich widoczność. Jakich?
– Rozstępy w fazie zapalnej jesteśmy w stanie zniwelować do stanu, kiedy na skórze zostaje tylko delikatny ślad. Dlatego tak istotne jest szybkie reagowanie, kiedy rozstępy się pojawią. Jeśli jednak zmiany te widnieją na skórze już kilka lat, także warto rozpocząć kurację zabiegową. Wtedy zazwyczaj wdrażamy terapie łączone, działające na wielu płaszczyznach skóry i stymulujące ją wielopoziomowo. Ważne jest także traktowanie skóry różnymi bodźcami, dla mocnej i skutecznej stymulacji. Dlatego z powodzeniem stosuje się np. mezoterapię igłową w połączeniu z laseroterapią. W terapiach na rozstępy najważniejsze jest złuszczanie wierzchniej warstwy naskórka oraz pobudzenie głębszych warstw do produkcji kolagenu i elastyny, co klinicznie objawia się poprawą jakości skóry. Preparaty złuszczające to przede wszystkim produkty na bazie retinolu oraz kwasów (glikolowy, azelainowy, trójchloroctowy). Rewelacyjnym produktem jest PRX T-33 , który zawiera opatentowaną mieszankę kwasu trójchlooctowego, kwasu kojowego, nadtlenku wodoru i koenzymu Q10. Wykonanie serii ok. 5 takich zabiegów w odstępach tygodniowych wyrównuje koloryt, wygładza i pobudza skórę. Z powodzeniem można ten zabieg łączyć z mezoterapią igłową Dermapen 4.0 dla lepszej penetracji preparatu w głąb skóry.
Bardzo skuteczną i często wykorzystywaną metodą redukcji rozstępów jest laseroterapia. Jeden z najlepszych laserów na rynku Fotona wykorzystuje działanie dwóch głowic - neodymowo-yagowej i erbowo-yagowej. Dzięki temu w trakcie zabiegu działamy na skórę właściwą, ale także na naskórek. Konieczne jest wykonanie serii zabiegowej, z miesięcznymi odstępami, a efekty budują się jeszcze kilka tygodni po ostatnim zabiegu. W tym miejscu należy wspomnieć o fotoprotekcji. Jest to niezwykle ważny aspekt postępowania pozabiegowego, zapobiegający powstawaniu przebarwień, na które jest narażona skóra w trakcie procesu gojenia po laserze frakcyjnym.
Rozstępy u sportowców i po ciąży – co robić?
Istnieje pewna grupa osób, która jest szczególnie narażona na pojawianie się rozstępów. Głębokie rozstępy powstają często u sportowców lub po ciąży. To skomplikowany problem, jak jemu zaradzić?
– Rozstępy u sportowców czy u kobiet w ciąży związane są z szybkim rozciąganiem się skóry. Nie istnieje w 100% skuteczny sposób na zapobieganie powstawaniu rozstępów tego typu, jednakże na rynku dostępne są preparaty, których zadaniem jest prewencja rozstępom. Najczęściej są to formy olejowe, które natłuszczając skórę, mogą zminimalizować ryzyko jej pęknięcia. Warto także stosować delikatne szczotkowanie na sucho miejsc najbardziej narażonych na pojawianie się tego typu zmian, w celu poprawy ukrwienia i odżywienia skóry. Można także wykonywać peelingi ziarniste wzbogacone o naturalne oleje. Najważniejsza w tym postępowaniu jest systematyczność. Pielęgnacja powinna być codzienną rutyną, natomiast peelingi w zależności od siły działania, należy wykonywać 1-2 razy w tygodniu.
Kremy na rozstępy – czy działają?
Należy podkreślić, że najskuteczniejszą metodą walki z rozstępami są terapie łączone z zastosowaniem technologii Hi-Tech. Jednakże w przypadku, jeżeli nie możemy pozwolić sobie na wizytę w klinice, warto wprowadzić pielęgnację domową. Czy kremy na rozstępy działają?
– Tego typu sposób wymaga czasu, jednakże istnieją preparaty, które mają udowodnione działanie na poprawę kondycji skóry. Są to przede wszystkim kremy czy sera z retinolem lub jego pochodnymi. Retinol stosowany miejscowo stymuluje tworzenie nowego kolagenu, pomagając w odbudowie skóry. Kosmetyki wspomagające walkę z rozstępami powinny zawierać składniki takie jak aloes, wyciąg z grejpfruta, nagietek, rozmaryn, masło kakaowe, masło Shea, wąkrotkę azjatycką czy niskie stężenia kwasów owocowych. To tylko nieliczne, jednak najczęściej stosowane składniki. W przypadku pielęgnacji domowej w terapii rozstępów także niezwykle istotna jest regularność aplikacji preparatów na skórę, ale także cierpliwość, ponieważ efekty nie pojawiają się od razu, a trzeba na nie poczekać niekiedy kilka miesięcy.
Jak zapobiegać powstawaniu rozstępów?
Jeżeli faktycznie mamy wpływ na rozstępy, nie wynikają one z przebiegu choroby czy ciąży, to zdecydowanie w tym przypadku najlepiej wyznawać zasadę „lepiej zapobiegać niż leczyć". Co warto robić?
– W szczególności należy zapobiegać gwałtownym wahaniom wagi. Zdrowy tryb życia, zbilansowana dieta oraz sport wydają się być skutecznym vademecum na wszystko, i tak też jest w tym przypadku. Jednakże jeśli nie uda nam się zapobiec rozstępom i już pojawią się na naszej skórze to nie należy panikować, a wykorzystać sposoby, jakie daje nam rozwój kosmetologii i medycyny.
Karolina Powalska – kosmetolożka, Sky Clinic w Warszawie
