Martwi cię siwienie włosów? Jedną z przyczyn mogą być dotykające nas skutki pandemii. Dlaczego tak się dzieje wyjaśnia Anna Mackojć – trycholog z Instytutu Trychologii w Warszawie.
Za nami ciężki rok, związany z lękiem o zdrowie, pracę, sytuację finansową, ze strachem wynikającym z niepewności. Czynniki te generują wysoki poziom stresu, wpływający negatywnie na kondycję psychiczną i fizyczną organizmu, w tym także na stan włosów.
Siwienie przez stres
W większości przypadków czas i tempo siwienia włosów zależą od predyspozycji genetycznych i wieku organizmu. Od dawna pojawiają się jednak opowieści łączące niezwykle stresujące doświadczenia z nagłym osiwieniem. Potocznie mówimy, że można osiwieć ze strachu czy ze zgryzoty. Jednak do niedawna były to tylko hipotezy wynikające z obserwacji, nie potwierdzone w badaniach klinicznych.
Niedawno naukowcy z Uniwersytetu w Harwardzie potwierdzili tezę, że stres może powodować siwienie włosów. Wyniki swych prac przedstawili w publikacji „Hiperaktywacja nerwów współczulnych powoduje wyczerpanie komórek macierzystych melanocytów”.
Okazało się, że ostry stres upośledza funkcjonowanie komórek macierzystych odpowiedzialnych za produkcję pigmentu w mieszkach włosowych. To powoduje, że zapas pigmentu wyczerpuje się na zawsze i w efekcie włosy stają się siwe.
Siwe włosy w młodym wieku
Naukowcy rozpoczęli badania od dogłębnego poznania anatomii mieszka włosowego, interakcji między komórkami i dynamiki molekularnej. Okazuje się, że mieszek włosowy jest wyposażony w dwa rezerwuary komórek macierzystych. Jedne są odpowiedzialne za przyrost włosa, a drugie to komórki macierzyste melanocytów, które tworzą pigment.
W początkowej fazie wzrostu włosa, czyli w anagenie, komórki macierzyste melanocytów syntetyzują melaninę (barwnik), tak aby nowe włosy rosły z typowym dla danej osoby kolorem. Jednak każdy mieszek opleciony jest współczulnym układem nerwowym, a stres powoduje aktywację nerwowego układu współczulnego, który wydziela noradrenalinę.
Noradrenalina, jako neuroprzekaźnik reakcji, absorbowana jest przez komórki macierzyste melanocytów tworzących pigment. Taka stymulacja komórek macierzystych jest możliwa, ponieważ komórki te posiadają białko ADRB2 (beta 2 receptor adrenergiczny), które jest aktywowane przez noradrenalinę. A to powoduje wzrost aktywności komórek macierzystych melanocytów aż do wyczerpania ich zasobu. W efekcie przedwcześnie zostaje wyczerpany zapas pigmentu, czego efektem są siwe włosy w młodym wieku.
Siwienie – co może pomóc?
Naukowcy nie poprzestali na udowodnieniu tezy, że stres może prowodować siwienie włosów. Zaczęli badać sekwencje RNA w komórkach macierzystych przed stresem i po stresie. Okazało się, że jeden gen był zmieniony po indukcji stresem. Gen ten kodował białko CDK (cyklino-zależna kinaza), które jest odpowiedzialne za regulację cyklu komórek macierzystych. Dalsze badania pokazały, że zastosowane inhibitory (substancje spowalniające reakcję) CDK mogą być skuteczną terapią przeciw siwieniu.
Nie mamy jeszcze informacji czy badania nad CDK, a właściwie jej inhibitorem, będą miały zastosowanie w trychologii estetycznej. Jednak odkrycie potwierdzające proces siwienia pod wpływem stresu oraz postęp medycyny, wspieranej przez nowoczesne technologie, pozwalają mieć nadzieję, że w przyszłości będziemy w stanie wdrażać terapie przeciw siwieniu włosów – komentuje Anna Mackojć.
Nie tylko siwe włosy w młodym wieku
To odkrycie naukowców pozwala zrozumieć, w jaki sposób stres wpływa na komórki macierzyste włosów, ale przyczynia się również do wyjaśnienia jak oddziałuje on na inne tkanki i narządy w naszym ciele.
Wnioski z eksperymentu skłaniają do refleksji na temat skutków permanentnego stresu i jego wpływu na organizm. Jak pokazał raport wstępny z badania naukowego „Zdrowie psychiczne w czasie pandemii COVID-19″, kierowanego przez dr hab. Małgorzatę Dragan z Uniwersytetu Warszawskiego, aż u 75% Polaków epidemia wywołała stres o różnym, zazwyczaj długotrwałym, nasileniu. Jego skutki obciążają cały organizm, nie tylko nasze włosy. Dlatego tak ważne jest, by starać się świadomie zarządzać swoimi emocjami, stosować terapie obniżające napięcie, a w przypadku poważnych kłopotów – poszukać pomocy u specjalistów.
Stres a odporność – jak nasze reakcje wpływają na zdrowie? Dowiedz się więcej.
Jak pokonać stres? Dowiedz się więcej.
Anna Mackojć – biotechnolog, dyplomowany trycholog. Należy do International Society of Aesthetic Trichology. Jest wykładowcą diagnostyki trychologicznej w Collegium Medicum UJ.
www.trychologia.edu.pl