Włos składa się z licznych związków organicznych (m.in. keratyny, melaniny, tłuszczowców, węglowodanów) i nieorganicznych (sodu, siarki, fosforu, potasu, wapnia, magnezu, manganu i miedzi).

Keratyna jest podstawowym budulcem należącym do białek, które charakteryzują się dużą zawartością siarki (5%) i azotu (20%) oraz odpornością na działanie kwasów, zasad i enzymów. Za obecność siarki w keratynie odpowiada aminokwas – cystyna. Pierwiastki siarki w tym aminokwasie połączone są ze sobą na zasadzie mostków disiarczkowych, które odpowiadają za utrzymanie dużej sprężystości włókien keratynowych włosa, ponieważ wiązania te łączą oddzielne łańcuchy peptydowe.

Drugim niezbędnym składnikiem organicznym jest melanina. To polimer nadającym włosom zabarwienie. Barwa włosa zależy od rozmiarów, rodzaju i rozmieszczenia w warstwie korowej ziarenek melaniny. Są dwa rodzaje barwnika: eumelanina (brązowo-czarny) i  feomelanina (żółto-czerwony). Oba barwniki melaniny tworzą się w melanocytach, skąd przekazywane są do komórek warstwy rogowej włosa w okresie późnego anagenu. Melanocyty umiejscowione są w opuszce włosa, w obrębie włókna właściwego.

Kolejnym elementem organicznym są węglowodany. Występują one w niewielkiej ilości w zewnętrznej pochewce włosa, w postaci glikogenu jako ziarnistości międzykomórkowe.

Ostatnim związkiem organicznym w składzie histochemicznym włosa są śladowe ilości tłuszczy, a mianowicie: kwasy tłuszczowe nierozpuszczalne w wodzie, kwasy tłuszczowe zestryfikowane, kwasy tłuszczowe nienasycone, cholesterol.

Na cykl wzrostu włosa składają się trzy fazy:

ANAGEN (faza wzrostu)

W tej fazie znajduje się około 80-90% włosów na głowie zdrowego człowieka. Trwa ona 2-6 lat. W tym czasie włosy osiągają długość 40-60 cm.

KATAGEN (Faza przejściowa/inwolucji)

W tej fazie jest około 1-3% włosów. Jest to faza zahamowania wzrostu włosa i jego aktywności. Brodawka włosowa traci aktywność i komórki włosa są już mniej ożywione, a podziały komórkowe coraz wolniejsze. Czas trwania tej fazy wynosi 1-2 miesiące.

TELOGEN

Podczas tej fazy, włosy obumierają i są wypychane z mieszka włosowego na zewnątrz, aż do momentu ich wypadnięcia. Mieszek włosowy jest pobudzany przez receptory i przygotowywany do wzrostu nowego młodego włosa w stanie anagenu. Faza ta trwa około 3 miesiące i obejmuje 14% włosów.

Mgr Anna Mackojć

trycholog medyczny,
właścicielka Instytutu Trychologii w Warszawie
www.trychologia.edu.pl