Na ratunek włosom

Intensywny rozwój medycyny regeneracyjnej przynosi nam nowe możliwości regeneracji tkanek i narządów. W medycynie estetycznej do tej pory mieliśmy możliwość stosowania osocza bogato-płytkowego i komórek regeneracyjnych pozyskiwanych z tkanki tłuszczowej. Obecnie możemy także regenerować konkretne tkanki i narządy.

Przez minione 10 lat zespół prof. Antonio Graziano z Uniwersytetu Medycznego w Turynie praco-wał nad systemem, który pozwala na regenerację konkretnych tkanek i narządów za pomocą komó-rek progenitorowych pozyskiwanych dokładnie z tych samych narządów i tkanek. W ten sposób powstał system Regenera Activa, który obecnie, poza ortopedią i traumatologią, wykorzystywany jest do leczenia łysienia typu androgenowego.

Co tak naprawdę działa?

System Regenera Activa i protokół terapeutyczny, którym się posługujemy, został opracowany do metody mikro-przeszczepu komórek. Mikro-przeszczep polega na pobraniu bardzo małej części autologicznej skóry (biopsja o średnicy 2,5 mm), która zawiera komórki pochodzące z frakcji zrębu naczyń krwionośnych, czynniki wzrostu i sygnałowe białka macierzy międzykomórkowej, przypo-minające fizjologiczną regeneracyjną niszę skóry.

Po procesie obróbki pobranego materiału uzyskujemy pełną frakcję komórek z całego przekroju skóry. Dokładnie zbadaliśmy jakie komórki ze skóry jesteśmy w stanie odzyskać, ile komórek odzyskujemy (80% komórek z całej skóry) i jaka jest ich przeżywalność (92%), przy zastosowaniu metody Regenera Activa.

Frakcja komórek, która jest dla nas najbardziej interesująca to Stromal Vascular Fraction, czyli komórki zrębu naczyń krwionośnych, do których zaliczamy, m. in. perycyty, endotelialne komórki progenitorowe, mezenchymalne komórki macierzyste (MSC).

W skórze jest jednak znacznie więcej frakcji komórek progenitorowych, z których najbardziej inte-resujące są komórki z okolic mieszka włosowego, z gruczołów łojowych i potowych, neomelanocy-ty oraz w mniejszym stopniu mezenchymalne komórki macierzyste (MSC).

Każdy mikro-przeszczep zastosowany w metodzie Regenera Activa stanowi niszę regeneracji, która po infiltracji obszaru dotkniętego chorobą może nie tylko proliferować i tworzyć nową macierz dla siebie, ale także pobudzać otaczające środowisko do regeneracji i odbudowy utraconej aktywności ze szczególnym uwzględnieniem procesów neoangiogenezy.
W literaturze naukowej nie znajdziemy odpowiedzi na pytanie ile komórek progenitorowych po-trzebujemy do uzyskania konkretnego efektu terapeutycznego. Należy pamiętać, że mówimy o metodach medycyny regeneracyjnej. W przypadku każdego pacjenta poziom odzyskania komórek z mikro-przeszczepu będzie inny, każdy pacjent ma również inne zdolności regeneracyjne, i wreszcie – u każdego z nich poziom zaawansowania procesu chorobowego jest inny.

Leczenie łysienia androgenowego

Wykonując zabieg w obrębie owłosionej skóry głowy, w leczeniu łysienia androgenowego, materiał do mikro-przeszczepu pobieramy dokładnie z tego samego miejsca, czyli owłosionej skóry głowy. Dlaczego jest to tak istotne? W rozwoju embrionalnym człowieka tkanki i narządy powstają z 3 listków zarodkowych: endodermy, mezodermy i ektodermy. Skóra i jej przydatki powstają z ektodermy, stąd wybór materiału pobranego ze skóry w leczeniu łysienia androgenowego.

Kolejnym ważnym aspektem jest sposób pobierania materiału. W przypadku uzyskiwania frakcji komórkowej w tym systemie potrzebujemy komórek progenitorowych ze wszystkich warstw skóry.

Materiał pozyskujemy za pomocą prostej sztancy biopsyjnej o średnicy 2,5 mm. Taki sposób pobra-nia, a następnie przetworzenia tkanki, pozwala nam na zachowanie balansu pomiędzy stopniem odzyskiwania komórek a aspektami estetycznymi w miejscu pobrania.

Samo wykonanie procedury jest niezwykle proste. Po podaniu znieczulenia miejscowego, z okolicy karku, na linii włosów, pobiera się zwykle trzy biopsje skóry o średnicy 2,5 mmm. Jest to obszar, który jest najmniej podatny na łysienie androgenowe. Następnie, za pomocą specjalnego urządzenia, pobrane od pacjenta wycinki poddane są mechanicznej obróbce i filtracji, dzięki czemu uzyskujemy komórki, które mają zdolności regeneracyjne. Tak przygotowaną zawiesinę wstrzykuje się w skórę głowy pacjenta, w okolice mieszków włosowych (na głębokość ok 4-5 mm), aby zainicjować procesy naprawcze. Zabieg trwa około 30 minut i nie wymaga okresu rekonwalescencji. Miejsca pobrania wycinków skóry goją się samoistnie w ciągu kilkunastu dni.

Spowolnić proces

Zabieg Regenera Activa daje bardzo dobre efekty kliniczne jako zabieg jednorazowy – nie ma konieczności wykonywania go w serii. Łysienie androgenowe jest jednak chorobą postępującą, której nie można, na obecnym etapie wiedzy, całkowicie zatrzymać. Przy pomocy tej metody można jednak spowolnić ten proces, a nawet uzyskać odrost części utraconych włosów.

Pierwsze efekty obserwujemy już po 30-60 dniach. Jest to jednak uzależnione od indywidualnych zdolności regeneracyjnych pacjenta. Kolejny zabieg można wykonać po około dwóch, trzech latach. Należy pamiętać, że nie jest to zabieg dla osób w zaawansowanym stadium łysienia (konieczna ocena kliniczna w skali Ludwiga lub Hamiltona) oraz dla pacjentów z innymi formami łysienia (zwłaszcza bliznowaciejącego).

Kluczowa jest odpowiednia diagnoza i rozmowa z pacjentem o jego potrzebach i oczekiwaniach. Odpowiednia kwalifikacja pacjenta oraz prawidłowe wykonanie procedury zabiegowej może przynieść bardzo dobre efekty kliniczne.

Autor: Dr Karolina Kopeć-Pyciarz

Źródło: Uroda i Medycyna (20)